Morgen begint vandaag

Dat van de wielen hadden ze wel verkeerd gezien, maar voor de rest moet je niet lachen met de prognoses van opa. De laatste jaren komen er steeds meer rijhulpsystemen bij en die beweging is nog niet voorbij, zo kunnen we bevestigen na een dag in Göteborg met de ingenieurs van Volvo, achter het stuur van hun prototypes.

Safety first

Bij Volvo wordt er niet gelachen met veiligheid. In 1959 rustte de Zweedse constructeur zijn auto’s uit met driepuntsveiligheidsgordels. Minder geslaagd waren de energieabsorberende bumpers die in 1974 verschenen en de Volvo’s transformeerden in tanks. De laatste jaren concentreren de inspanningen van de ingenieurs zich vooral op rijhulpsystemen zoals het antibotssysteem met remhulp of City Safety, een noodremhulp bij lage snelheden.

De ingenieurs zetten hun onderzoeken voort in die richting met het concept 360° Advanced Safety, een geheel van oplossingen die de komende jaren in de volgende modellen van het merk verschijnen en waarvan enkele al gepland zijn in de volgende XC90, verwacht tegen eind 2014.

Voetgangers ook ‘s nachts opmerken

Eén van die systemen is de voetgangersdetectie met automatische rem, al operationeel van zonsopgang tot -ondergang maar binnenkort ook ’s nachts dankzij geavanceerde, heel gevoelige camera’s. Deze zeer geavanceerde detectie, uitgebreid tot fietsers en andere voertuigen, wordt geïntroduceerd op de volgende XC90.

Die technologie wordt ook gebruikt om dieren op te merken. Je moet weten dat in Zweden bijvoorbeeld het aantal ongevallen met dieren opliep tot 49.000 in 2010, waarvan 7.000 met elanden. Dit charmante beest van 700 kg en twee meter schouderhoogte kan met 55 km/u plots voor jouw neus opduiken. Bij de botsing vliegt de eland door de voorruit op jouw knieën, behoorlijk pijnlijk.

Elanden

Het systeem werkt als volgt: het dier wordt opgemerkt en de auto remt automatisch als een botsing dreigt. Kan een aanrijding niet vermeden worden, dan zal de snelheid op het moment van de impact voldoende gedaald zijn om de gevolgen te beperken. Het systeem wordt wellicht voorgesteld in de XC90 eind 2014.

We konden de nachtelijke detectie testen in één van de tunnels waar tot voor kort de Saab-jets van de Zweedse luchtmacht gehuisvest werden. In het pikdonker, met de koplampen afgedekt om hun intensiteit te verzwakken, doen de detectoren (camera en radar) hun werk: de ‘mannequin’ bleef rechtstaan voor onze bumper. We hebben deze proef niet uitgevoerd met elanden uit de buurt maar stelden ons wijselijk tevreden met de vaststelling dat de camera het silhouet van een valse eland opmerkte op de testbaan.

Volvo met automatische piloot?

Zeer indrukwekkend was het volgende experiment, dat de doeltreffendheid toonde van een systeem met stuurhulp dat de zijkant van de weg aangeeft. Ben je verstrooid of geraak je van de weg (25% van de ongevallen in de database van de Zweedse constructeur, maar goed voor 50% van de dodelijke slachtoffers), dan ‘ziet’ de auto dat je de weg verlaat en wordt het traject automatisch gecorrigeerd om de auto weer op het juiste spoor te brengen. Verbluffend.

We testten dit systeem door af te wijken in richting van een vangrail: de auto gaf een remstoot om de bestuurder wakker te schudden en dan draaide het stuurwiel vanzelf om de auto perfect op het juiste pad te brengen. Een camera en een radar waken constant over de zijkant van de weg, vangrails en wegmarkeringen. Dit systeem werkt dus ook op wegen zonder wegmarkeringen.

Opa had gelijk

Tijd om van auto te veranderen, naar een seriemodel vol uitrusting die vrij discreet geïntegreerd werd. We volgen de Volvo voor ons en rijden in een treintje. Een eerste knop op het stuur dient om de adaptieve snelheidsregelaar in te schakelen, met een druk op een tweede knop wordt de stuurassistent ingeschakeld. Vergeet de gas- en rempedalen en laat het stuur los: de auto knapt het werk helemaal zelf op. De voorligger stopt? Onze auto ook. Hij vertrekt opnieuw en wij doen hetzelfde. Hij draait? We volgen zonder het stuur aan te raken. Opa’s voorspellingen uit de jaren worden bewaarheid.

Bij de presentatie van Autonomous Drive toonden de Volvo-verantwoordelijken hoe inzittenden van een rijdende auto aan het grappen en babbelen waren, onverschillig voor het verkeer (een illustratie van het SARTRE-project, het onderzoek naar automatisch rijden in konvooi). Maar bij de test verduidelijken ze dat het systeem meteen uitgeschakeld wordt als sensoren in het stuurwiel de handen van de bestuurder niet meer voelen. Ook dit systeem zal debuteren in de volgende XC90.

Zelf een parkeerplaats zoeken

De ingenieurs brengen ons vervolgens naar een parking, waar we zien hoe een auto zichzelf parkeert na een opdracht die gegeven werd via een app op een smartphone. De auto vermijdt een andere auto die manoeuvreert. Het idee van dit project ontstond wellicht in het hoofd van Thomas Broberg (senior technical advisor safety), wellicht toen hij zijn auto op de verkeerde parking van de Volvo-kantoren aan het zoeken was.

Het resultaat is een spitsvondig concept voor autonoom parkeren. De bestuurder stapt uit de auto aan de ingang van de parking, de auto zoekt een beschikbare plaats en parkeert zichzelf. De bestuurder gebruikt een app op zijn smartphone om het autonoom parkeren te activeren, voor hij uitstapt. Met behulp van sensoren zoekt de auto een vrije plaats en rijdt hij erin. De procedure werkt ook in de omgekeerde richting wanneer de bestuurder zijn auto komt ophalen.

Volvo lijkt sterk in dit systeem te geloven, maar er zijn nog heel wat hindernissen te nemen voor het in seriewagens kan verschijnen. Zo is een minimum aan infrastructuur nodig (zoals een afzet- en ophaalzone), moet de communicatie tussen de auto en de smartphone van de eigenaar betrouwbaar zijn (via wifi of een mobiel netwerk) en moet de wetgeving aangepast worden, want die eist vandaag dat de bestuurder altijd meester blijft van zijn auto. En dat is hier niet bepaald het geval wanneer de auto zichzelf parkeert. Dit gezegd zijnde, zou het veel mensen plezieren niet meer te moeten zoeken naar een vrije parkeerplek. Op termijn kunnen we ons ook kleinere parkings voorstellen om plaats te winnen of parkings verder van de drukke centra.

Praten met elkaar

Tot slot kregen we een voorsmaakje van Car 2 Car, communicatie tussen verschillende voertuigen. Die naam is niet helemaal terecht, want het is niet alleen de bedoeling om auto’s met elkaar te laten ‘praten’ maar ook met de infrastructuur.

Bijvoorbeeld: een auto nadert een verkeerslicht, dat via wifi laat weten hoelang het nog duurt voor het op groen springt. De rekenmodule van de auto kan berekenen hoe snel de auto kan rijden om te passeren wanneer het licht op groen staat. De bestuurder zou bij het oversteken van een kruispunt zelfs gewaarschuwd kunnen worden dat een andere bestuurder door het rode licht rijdt bijvoorbeeld.         

Een auto die onderweg met behulp van sensoren (ESP, ABS, …) een gladde zone ontdekt, kan via het mobiele telefoonnetwerk de auto’s waarschuwen die volgen. Idem bij plots remmen, een auto in panne, een ongeval of een file. De mogelijkheden zijn eindeloos, de voordelen voor de veiligheid evenzeer. Je ziet het, de auto’s van morgen blijven ons verbazen en het leven vergemakkelijken. Ten koste van het rijplezier? Dat valt nog te bezien.