De motorrijders krijgen blijkbaar meer en meer aandacht van de overheid. Een overheid die vooral werk wil maken van betere statistieken als het op motorrijders aankomt. Het Belgisch Instituut voor Verkeersveiligheid (BIVV) heeft een diepgaande studie uitgevoerd op basis van de juridische dossiers van 200 zware of dodelijke motorongevallen. 

Deze studie werd mede gefinancierd door de FOD Mobiliteit, een première! Het objectief was om de oorzaken en verzwarende omstandigheden te achterhalen dat een grote rol speelden in die zware verkeersongevallen, en typische situaties dat aan de basis liggen van dergelijke ongevallen te identificeren. Statistisch gezien loopt de motorrijder twaalf keer meer risico om bij een dodelijk ongeval betrokken te geraken dan eender welke andere gemotoriseerde weggebruiker. 

Vijfendertig

De studie baseerde zich dus op 200 ongevallen, waarvan 16% in 2009 en de rest in 2010. De helft van deze ongevallen hadden een dodelijke afloop. Eerste vaststelling, en ons ego krijgt meteen een deuk, in 35% van de gevallen gaat de motorrijder alleen tegen de vlakte. In de meeste gevallen was dat in een bocht, en in vele gevallen als gevolg van een overdreven snelheid.

De andere oorzaken zijn gekend: aanrijdingen met andere weggebruikers, een auto in de meeste gevallen, en volgens een eerder constant schema. Zowat elke motorrijder weet hoe het voelt om de pas afgesneden te worden, en velen werken zichzelf in moeilijkheden bij inhaalmanoeuvres, en ook in dat geval gaat de motorrijder niet altijd vrijuit. Bij een aanrijding is de motorrijder echter altijd de dupe, daar waar autobestuurders en passagiers er meestal ongeschonden vanaf komen. Ook is het zo dat de autobestuurders de motorrijder in de meeste gevallen niet had zien aankomen, of dat de snelheid niet goed werd ingeschat. Gekend en geen baanbrekend nieuws dus ...

De hele week lang "zondag"

Interessantere informatie halen we uit de plek, het moment en het type motorrijder bij deze ongevallen. 65% van de ongevallen vonden plaats buiten de bebouwde kom, 70% op een baan zonder middenberm en 11% ter hoogte van een private weg. Het idee dat "zondagsrijders" op zondag verongelukken mogen we ook vergeten, 64% van de ongevallen vinden plaats gedurende de week, 78% overdag en 62% tussen april en juli. Het zal ook niemand verbazen dat in 98% van de ongevallen de bestuurder en man is, met een leeftijd van 25 tot 34 jaar. 

Dat wil niet zeggen dat de oudere en ervaren rijders er beter voor staan. Wie laat aan motorrijden begint staat er het slechts voor. Bij 8% van de ongevallen waren de betrokkenen beginners, 44% waren in het beziet van een B rijbewijs van voor 1989 (dat zijn dus die ervaren rijders) en … 17% had geen geldig rijbewijs (waarvan 25% met sportmodellen).

Superbike

Als we naar het type motor kijken dan merken we op dat de sportieve modellen met 35% de lijst aanvoeren, daarop volgen de Tourings met 21%, gevolgd door de "nakend bikes" met 20% en de scooters met 14%. De customs (6%) en de trails (4%) waren het minst betrokken bij de onderzochte ongevallen. Aan sportieve modellen is niet meteen een leeftijd verbonden, maar drie jonge motorrijders op vijf rijden met dergelijke modellen, bij de leeftijdsgroep boven de 45 jaar zijn er dat slechts één op vijf. Het valt ook op dat bij deze categorie motoren er meer ongevallen gebeuren waarbij niemand anders betrokken is …

Alcohol blijft spijtig genoeg nog altijd een oorzaak te zijn, 20% van de motorrijders reden onder invloed bij het ongeval. Alcohol en rijden gingen nooit goed samen, en zeker niet op twee wielen! De staat van het wegdek bleek amper bij 10% van de ongevallen een rol te spelen, anderzijds kwam een derde van de dodelijke slachtoffers tegen een boom, paal, muur of ander obstakel terecht ... 

Moraal van het verhaal

Het BIVV heeft het niet enkel bij de studie van deze trieste cijfers gehouden, maar stelt ook enkele aanbevelingen voor. Aanbevelingen dat we niet noodzakelijk graag zullen horen. Dat betaalbare en toegankelijke opleidingen voorzien worden, naast verschillende nationale campagnes, zal door niemand kwalijk genomen worden. Maar dat we er moeten uitzien als fluo marsmannetjes is een heel andere zaak. Enkele jaren geleden werden de motorrijders verplicht om overdag met de koplamp aan te rijden om beter herkenbaar te zijn. Nu vragen we ons af welke kleur die koplampen zouden moeten hebben nu dat zo goed als iedereen met de koplampen aan rijd? Nu we toch bezig zijn, laten we ook komaf maken met die irriterende "Go for Zero" slogan. Waarom moeten we de mensen wijs maken dat het verkeer een Teletubbies wereld is waar niets mis kan gaan? Waarom de motorrijders stigmatiseren met die slechte cijfers? Zolang er ongevallen gebeuren, en dat zal altijd zo zijn, zal de motorrijder altijd zwaarder gewond zijn dan de autobestuurder met zijn NCAP Sterren en airbags … . Ook dat moeten we eens en voor altijd toegeven!