Wat is het probleem?

Volgens de Amerikaanse krant New York Times zouden Volkswagen, Daimler en BMW in 2014 een onderzoek hebben gefinancierd waarbij tien apen in een kamer werden opgesloten en de uitlaatgassen van een VW Beetle moesten inademen. Het onderzoek moest aantonen dat moderne dieselmotoren properder waren dan oudere diesels.

De Duitse krant Stuttgarter Zeitung maakt ook gewag van een ander onderzoek uit 2016, waarbij 25 proefpersonen in een ziekenhuis in Aken geruime tijd verschillende concentraties stikstofdioxide inademden, een van de stoffen waar VW met sjoemelsoftware de uitstootresultaten van vervalste. Het onderzoek moest aantonen dat de uitstoot van auto’s inademen minder gevaarlijk is dan werd aangenomen.

Wie voerde de onderzoeken uit?

De onderzoeken werden door wetenschappers uitgevoerd in het Amerikaanse Albuquerque en het Duitse Aken. De opdrachtgevers van het onderzoek was de European Research Group on Environment and Health in the Transport Sector (EUGT), een organisatie die gefinancierd werd door onder meer Volkswagen, Bosch, Daimler en BMW, en die vorig jaar opgedoekt werd als gevolg van het dieselschandaal.

De EUGT bestelde volgens de New York Times vaker onderzoeken die tegengewicht moesten bieden aan onderzoeksresultaten die diesel in een slecht daglicht stelden. De wetenschappers die in 2014, dus voor dieselgate, het onderzoek op de apen uitvoerden, waren echter niet op de hoogte van de sjoemelsoftware in de Beetle. Dat onderzoek werd nooit gepubliceerd, maar kwam aan het licht in een Amerikaanse rechtszaak. Ook de resultaten van de proef op mensen werden nooit gepubliceerd.

Hoe reageren de constructeurs?

Volkswagen kruipt door het stof, neemt de zaak ernstig en erkent de fouten in het onderzoek. De constructeur belooft de kwestie te onderzoeken en de verantwoordelijken zwaar te straffen. Daimler distantieert zich uitdrukkelijk van de onderzoeken en de EUGT, en zegt geschokt te zijn door de experimenten. De constructeur belooft eveneens een onderzoek in te stellen. Ook BMW neemt afstand van het onderzoek en zegt geen dierproeven uit te willen voeren. Bosch stapte in 2013 al uit het EUGT-project, nog voor de eerste experimenten.

Wat zijn de gevolgen?

Hoewel de onderzoeken het imago van Volkswagen een nieuwe deuk zullen opleveren, vertaalt zich dat wellicht niet in de verkoopscijfers. Ondanks het dieselschandaal in 2015 bleef VW goed verkopen. Ook de andere constructeurs blijven wellicht uit de wind. Het imago van de dieselmotor krijgt hierdoor wellicht opnieuw enkele klappen, in een tijd waarin steeds meer consumenten hem links laten liggen.