De ‘O-plaat’: de heilige graal voor heel wat liefhebbers van klassiekers. Terecht? Wat zijn de voordelen en de beperkingen? En vooral: hoe geraak je eraan? Krijgt een voertuig dat een zekere leeftijd bereikt heeft er automatisch één? We bekijken de situatie en onderscheiden feiten van fictie.
Het belangrijkste criterium dat bepaalt of een voertuig beschouwd wordt als oldtimer, is uiteraard zijn leeftijd. En wat dat betreft: gedurende lange tijd volstond in België de leeftijd van 25 jaar. Maar ons land heeft zich uiteindelijk aangepast aan de Europese norm, en sindsdien moeten voertuigen 30 jaar oud zijn om het ‘oldtimerstatuut’ te krijgen. Maar opgelet, want die leeftijd telt vanaf de eerste inschrijvingsdatum en niet de bouwdatum! Deze regel is geldig in de drie gewesten van het land, die het voor één keer eens waren over een geharmoniseerde definitie van het statuut.
Gebeurt de overgang naar het oldtimerstatuut automatisch?
Neen, een voertuig wordt pas oldtimer met een O-plaat, die te verkrijgen is eens de grens van 30 jaar bereikt wordt. Daarvoor moet je een aanvraag doen wanneer je bij de keuring bent, of dat nu in het kader is van een herinschrijving na een aankoop (in dat geval is er een vakje dat je kan aankruisen op het roze formulier voor de aanvraag van inschrijving), of gewoon tijdens de jaarlijkse technische controle, eens het voertuig 30 jaar op de weg achter de wielen heeft. In dat laatste geval moet er een inschrijvingsaanvraag naar de DIV gestuurd worden en ontvang je een nieuwe nummerplaat, één die begint met een ‘O’.
Wat zijn de voordelen van overschakelen op een O-plaat?
Het grootste voordeel is een beperkte technische controle: om de twee jaar voor voertuigen tussen de 30 en 50 jaar in het hele land, om de 5 jaar voor voertuigen van meer dan 50 jaar in Vlaanderen en Brussel, en zelfs een volledige vrijstelling voor voertuigen die ouder zijn dan 50 in Wallonië, waar die vrijstelling ook geldt voor voertuigen ouder dan 30 met een ‘historisch karakter’.
Andere voordelen: toegang tot de LEZ’s (Brussel, Gent en Antwerpen), beperkte belastingen (inverkeerstelling en jaarlijkse wegenbelasting) en de mogelijkheid om je voertuig te verzekeren aan een lagere prijs, via specifieke verzekeringen. Weet dat verzekeringsmaatschappijen soms eisen dat je ook beschikt over een voertuig op ‘normale platen’, of dat nu bij hen verzekerd is of niet.
Wat zijn de beperkingen van een O-plaat?
Het is verboden om woon-werkverkeer of schoolverplaatsingen te doen met een voertuig dat ingeschreven is op een O-plaat. Weet dat er wat onduidelijkheid bestaat over de interpretatie van het begrip schoolverplaatsingen. Navraag leert ons dat het gaat om verplaatsingen van een leraar of leerling die zich naar zijn werk- of studieplek begeeft, en niet om verplaatsingen van een ouder die zijn kinderen aan de school wil afzetten. Je kroost naar school brengen met je favoriete klassieker is dus wel degelijk toegelaten!
Elk professioneel of commercieel gebruik is verboden. Voor de duidelijkheid: je kan een oldtimer dus bijvoorbeeld niet gebruiken om reclame te maken voor je restaurant.
Ook betalend transport (of gratis, maar dat gelijkgesteld kan worden aan betalend transport) van mensen is verboden. Deze regel is onder andere gericht op het gebruik van oldtimers voor trouwpartijen.
Elk gebruik als machine of werktuig, of het gebruik tijdens interventies, is ook uit den boze.
Maar terwijl oldtimers vroeger enkel mochten rijden in een straal van maximum 25 km rond de woonplaats (behalve voor specifieke manifestaties) tussen zonsopgang en zonsondergang, is die regel vandaag niet meer van toepassing. Enkel het gebruik van voertuigen met rupsbanden wordt nog aan banden gelegd: ze mogen enkel gebruikt worden voor oldtimermanifestaties in een straal van 3 km rond hun ‘stallingsplaats’.
Conclusie
Wat je moet onthouden, is dat de overgang naar het oldtimerstatuut via een O-plaat niet automatisch gebeurt. Naast het leeftijdscriterium zijn er rond een O-plaat immers nog heel wat beperkingen die er over het algemeen voor zorgen dat het voertuig niet meer geschikt is voor het dagelijks gebruik. Elementen om te overwegen voor je de aanvraag doet, wetende dat het perfect mogelijk is om een klassiek voertuig op ‘gewone’ platen te laten staan en dus niet onderworpen te zijn aan gebruiksbeperkingen!