Oldtimers in gevaar door… een gebrek aan rijbewijzen?

Het rijbewijs is steeds minder populair!

Het behalen van een rijbewijs is niet meer zo vanzelfsprekend als vroeger! Volgens de laatste cijfers van de FOD Mobiliteit, gedeeld door Belga, hebben iets meer dan 120.000 mensen in 2023 hun rijbewijs gehaald, vergeleken met bijna 133.000 in 2000. Deze lichte daling gaat gepaard met een stijging van de gemiddelde leeftijd waarop mensen hun rijbewijs halen, die nu op 22 jaar en 5 maanden ligt.

De handgeschakelde versnellingsbak verliest terrein!

Het meest opvallende cijfer is zonder twijfel dat over de rijbewijzen behaald met een automaat: deze zijn in 23 jaar tijd met maar liefst 316% gestegen! De redenen hiervoor zijn talrijk en logisch: vandaag de dag bestaat de automarkt steeds meer uit geëlektrificeerde voertuigen, zowel hybride als volledig elektrische wagens. Al deze modellen worden uiteraard uitsluitend geleverd met een automatische versnellingsbak. Zelfs auto’s klassieke verbrandingsmotoren maken steeds vaker de overstap naar automaten, met sommige merken zoals Mercedes en Mini die handgeschakelde transmissies volledig uit hun catalogus hebben geschrapt. Met deze snelle evolutie, die zich waarschijnlijk verder zal doorzetten, is de stap naar een ‘volautomatisch rijbewijs’ dan ook verleidelijk: het is en blijft eenvoudiger en praktischer.

Wordt het rijbewijs voor automatische auto's binnenkort de norm?

De federale minister van Mobiliteit (in een regering in lopende zaken), Georges Gilkinet, kondigde in 2022 aan dat “het rijbewijs voor automatische auto's in de toekomst de norm zal worden”. Een uitspraak die heel wat reacties teweegbracht! Als het rijbewijs voor automaten inderdaad de norm wordt, is het waarschijnlijk dat er een toeslag wordt gevraagd om een rijbewijs voor handgeschakelde auto's te behalen. En daar zit het probleem: de meeste goedkope auto's, vooral op de tweedehandsmarkt, zijn uitgerust met een handgeschakelde versnellingsbak. Dit betekent dat kwetsbare groepen mogelijk meer zouden moeten betalen dan anderen!

En wat met oldtimers?

Een groot deel van de historische voertuigen is uitgerust met een handgeschakelde versnellingsbak, wat betekent dat deze voertuigen automatisch verboden zouden zijn voor bestuurders met een ‘automaatrijbewijs’. De extra verplichting om een aanvullend examen af te leggen om een volledig rijbewijs te verkrijgen, zou voor sommige mensen een struikelblok kunnen zijn. Daarom heeft de Belgische Federatie voor Historische Voertuigen (BEHVA) zich over deze kwestie gebogen. Volgens hen overwegen de verschillende mobiliteitsministers voorlopig niet om het rijbewijs voor automaten als standaardoplossing te zien.

Een oldtimer uitrusten met een moderne automaat?

In de Verenigde Staten, pioniers op het gebied van automatische versnellingsbakken, werd deze technologie al in de jaren ’50 standaard op veel modellen. In Europa daarentegen bleef deze transmissie voorbehouden aan luxewagens. Destijds had een automaat meestal slechts drie versnellingen en een koppelomvormer die een groot deel van het vermogen opslokte, waardoor je een krachtige motor nodig had om een dynamische berline niet in een slome wagen te veranderen. Vandaag de dag bieden enkele gespecialiseerde werkplaatsen de mogelijkheid om een oldtimer om te bouwen met een moderne automaat die responsiever en minder energieverslindend is. Technisch gezien is zo’n aanpassing haalbaar, maar er zijn twee grote nadelen: het is allesbehalve goedkoop, en bovendien voldoet het voertuig daarna niet langer aan zijn technische fiche, wat problemen kan opleveren bij de autokeuring en bij verzekeraars…