Waterstof wordt al jaren genoemd als een veelbelovende, schone brandstof voor auto's. De theorie klinkt dan ook mooi: je tankt waterstof, de auto zet dit om in elektriciteit, en de enige uitstoot is waterdamp. En toch zien we nauwelijks waterstofauto's op onze wegen. Hoe komt dat?
Waarom rijden er zo weinig waterstofauto’s rond?
Gebrek aan infrastructuur
Een belangrijk nadeel is het ontbreken van een uitgebreid netwerk van waterstoftankstations: in België zijn er momenteel slechts 8. Dit zorgt voor een kip-en-ei probleem: zonder voldoende tankstations willen mensen geen waterstofauto kopen, maar zonder vraag naar waterstofauto's is er weinig animo om tankstations te bouwen. Ter vergelijking: er zijn ondertussen bijna 72.000 publieke laadpalen in België.
Hoge kosten
Waterstofauto's zijn duur in aanschaf. De technologie is complex en wordt nog niet op grote schaal geproduceerd, wat de prijs hoog houdt. Ook het tanken zelf is duurder dan benzine of elektriciteit, want de productie van waterstof kost veel energie.
Beperkt aanbod
Als je vandaag een nieuwe auto op waterstof wilt kopen, dan heb je vandaag keuze uit maar liefst… één model: de Toyota Mirai (vanaf €84.290). Volgend jaar zou er daar een tweede bij kunnen komen, want BMW hoopt dan de iX5 Hydrogen op de markt te brengen. Tweedehands zijn ze een flink stuk goedkoper, als je er eentje kan vinden tenminste.
Lage efficiëntie
Het proces om waterstof te maken, te transporteren, op te slaan en vervolgens in de auto weer om te zetten in elektriciteit is minder efficiënt dan direct elektriciteit gebruiken via een batterij. Bij elke stap gaat energie verloren. Een elektrische wagen met batterij gebruikt de energie uit het stopcontact veel directer en efficiënter.
Veiligheidsperceptie
Hoewel waterstof niet gevaarlijker is dan andere brandstoffen, leeft bij het grote publiek de perceptie dat waterstof erg onveilig is. Men associeert waterstof nog steeds met de waterstofbom en de ramp met de zeppelin Hindenburg in 1937. Nochtans zijn moderne waterstoftanks zeer veilig.
Concurrentie van batterij-elektrische auto's
Terwijl de ontwikkeling van waterstofauto's langzaam vorderde, heeft de batterij-technologie grote sprongen voorwaarts gemaakt. Batterijen zijn goedkoper geworden, wagens hebben een groter bereik gekregen en er is een snel groeiend netwerk van laadpunten. Hierdoor zijn batterij-elektrische wagens goedkoper en praktischer en dus aantrekkelijker dan waterstofauto’s.
Welke voordelen heeft een waterstofauto dan nog ten opzichte van een gewone elektrische wagen?
Het grote voordeel van waterstof is dat je het snel kunt tanken. De tank is vol in zo’n 5 minuten, net zoals bij een benzine- of dieselwagen dus. De lange laadtijd is nog steeds een van de meest genoemde nadelen van een elektrische wagen met batterij.
Daarnaast is rijden op waterstof natuurlijk niet belastend voor het stroomnet. Hoewel de nodige aanpassingen aan het net volop gepland en uitgevoerd worden, is dit een belangrijke uitdaging als we massaal zouden overstappen naar volledig elektrische wagens.
Is dit het enige dat nog in het voordeel van waterstof speelt? Het lijkt alleszins zo. Hogere laadsnelheden en een steeds grotere batterijcapaciteit maken immers de kloof tussen het rijbereik van nieuwe elektrische wagens en waterstofauto’s steeds kleiner. En hoewel waterstof het meest voorkomende element is in het universum, is het zoals gezegd niet bepaald goedkoop aan de tank.
Zit er dan nog toekomst in waterstofauto’s?
Ondanks de huidige obstakels, geven veel experts waterstof nog niet op als brandstof voor personenauto's. Enkele autofabrikanten, zoals Hyundai, Renault, Toyota en BMW blijven investeren in de technologie.
De grote vraag is of (vooral de Westerse) autofabrikanten er in het huidige economische klimaat nog veel voor voelen om in te zetten op een nieuwe technologie. Veel fabrikanten hebben de voorbije jaren volop ingezet op EV’s, maar nu lijken de investeringen in deze nieuwe technologie niet het verhoopte resultaat op korte termijn op te leveren. Is er financiële speelruimte en durf genoeg om opnieuw zo’n risico te nemen?
Zullen we ooit massaal in waterstofauto’s rijden?
Voor personenauto's lijkt dat op korte tot middellange termijn onwaarschijnlijk. Toch kan waterstof nog een rol spelen in een breder energiesysteem. De focus van het wetenschappelijk onderzoek verschuift hoe langer hoe meer naar het inzetten van waterstof als opslagmedium voor overtollige hernieuwbare energie, die dan later kan worden gebruikt in de industrie of voor transport. Welke rol waterstof precies zal spelen in een duurzaam energiesysteem, zullen we dus moeten afwachten.